Sayı 3

Prof. Dr. Lekbir Elhassani, Arapça’daki Dilbilim Terimlerinin Çeviri Problemi …………………… 3-27

Özet:

Bu araştırma, eğer dilbilim terimleri yabancı dillerde mevcut olan kavramlar ve kelimeler için bilimsel bir çalışma olmak istiyorsa, standart bir mekanizma olması bakımından terminoloji üretiminin benzetme ve gerçekleştirmeye yönelen bir temel olarak görülmesi mümkündür olarak ifade edilen şartlı bir kurala dayanıyor. Bu kabul onlar vasıtasıyla yeni bir terim kültürü oluştarabileceğimiz kelimelerin belirlenmesine yansıyacaktır. Bu yeni kültür Arap Dili çalışmalarına kendisi ve diğer diller arasında her geçen gün açılmakta olan uçurumdaki gelişmelere ayak uyduracak yeni bir kimlik ve canlılık verecektir. Bu uçurumun kapatılması ancak dilbilim terimlerinin birleştirilmesi ve bu birleştirilen terimlerin eğitime, sosyal ve kültürel hayata dahil edilmesiyle sağlanacaktır. Bu durumun gerçekleşmesi için, işleri kolaylaştıran ve uyum sağlayan gerçek bir siyasi iradenin yanında büyük ölçüde yeterlilik ve ciddiyete sahip uzman araştırma kurumlarına ihtiyaç duyuyoruz.

Anahtar Kelimeler:

Kavram, Terim, Ta’rîb, Çeviri

Dr. Öğr. Üyesi Ahmed TAWFIK, Edimbilimsel İşaretler ve Tefsirdeki Tezahürleri, Enfal Suresinden Örnekler ………… 29-83

Özet:

Bu araştırma, Kuranî hitabın  incelenmesinde modern dilbilimden ve onun tefsir ve tevildeki tezahürlerinden yararlanmaya çalışmaktadır. Bu da edimbilim yönteminin bir mekanizmasının Enfal Suresine uygulanmasıyla gerçekleşecektir. Araştırma  kişisel, zamansal, mekansal, sosyal ve söylemsel gösterge örneklerine dayanmakta ve bunları çeşitli tefsir kaynaklarına göre tevil etmeye ve işaret ettiği kaynakları açıklamaya çalışmaktadır. Son olarak bunun murad edilen anlamı belirleme üzerindeki etkisi ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Dilbilimsel Tefsir, İşaretler, Edimbilim, Hitab Analizi, Enfal Suresi

Dr. Öğr. Üyesi  Rania Ahmad Amoori, Korona Salgını Sürecindeki Bilgilendirici Söylemde Edimbilimsel Boyut - Amaçlarla İlgili Çalışma …………………..85-110

Özet:

Bu araştırmanın fikri, söylemin belirli bir bağlamdaki anlamını ortaya çıkarma düşüncesi etrafında şekillenmektedir. Araştırma dili canlı bir kullanım olarak görüyor. Dilin nahiv kurallarında göründüğü gibi sadece somut işaretler olmadığını, aksine bu işaretlerden bağlamın incelenmesini gerektiren etkileşimsel bir ortam oluşturan bilgi üretimini gerektirdiğini düşünüyor.

Bu çalışma Ürdün Sağlık Bakanlığı’nın Korona salgını sürecinde yaptığı bilgilendirici söylemi edimbilimsel yöntemi kullanarak inceleyecektir. Çünkü bu yöntem dilin kullanımı yanında söylemden ortaya çıkan amaçla ve onun literal anlamı aşan bir boyutta nasıl aktarılacağını araştırmakla da ilgilenmektedir. Buna göre araştırma, konuşmanın zamanı, yeri ve üretim bağlamı gibi dış gerçekleri dikkate alarak konuşmanın amaçlarını aktarabilmesini sağlamak için söylem üreticisinin farklı dil düzeylerini belirli bir bağlamda kullandığı mekanizmaları inceleyecektir. İkna stratejilerini gerektiren amaçlara ve yönlendirme ve hatırlatma stratejilerini gerektiren yönetime hizmet eden söylem strajelerine vurgu yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Edimbilimsel Yaklaşım, Sağlık Bakanlığı Söylemi, Korona Salgını, Söylem, Bağlam

Öğr. Görevlesi Ahmad Nor Adeen KATTAN, Kadı Abdülcebbâr'a göre Kuran Hitâbının Özellikleri ve Türleri Dilbilimsel bir yaklaşım ……………… 111-158

Özet:

Hitâb kavramı, çağdaş bilim adamlari arasında büyük ilgi gördü ve özellikle, Ferdinand de Saussure'nin "Genel Dilbilim Dersleri" kitabının ortaya çıkmasından sonra netleşmeye başladı. Arapça Kaynaklarımıza gelince, Hitâb kavramının incelenmesinin çok eski bir tarihe dayandığını görüyoruz.Nitekim âlimlerimiz Hitâb kavramına büyük önem verdiler. Bunun için bu kavram dilbilimciler ve usul-i fıkıh âlimleri tarafından büyük ilgi gördü.

Bu makale, büyük bir âlimlerden Kadı Abdülcebbâr'in (ö 415) Kur'an Hitâbı hakkındaki görüşünü, bu Hitâbın türlerini ve düzeylerini, Kur'an'ın müteşâbihlerini te'vil etmek isteyenler için bulunması gereken araçları incelemektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hitâb, Kur'an Hitâbı, Hitâb-i İlâhî, Kadı Abdul-Cabbar

Doç. Dr.  Said Laouadi, Medya’da Arapça - Diyalektik İlişki …………….. 159-196

Özet:

Uzmanlar Arap medyasının görevinin sadece yeni haberleri yaymak ve haberlerin içeriğini analiz etmek olmadığını; medyanın aynı zamanda reklamlara paralel olarak Arapça’yı da halka öğreten “açık bir dil eğitim okulu” oluşturduğunu düşünüyorlar. Radyo dili işitsel olarak, gazete, televizyon ve internet ise görsel olarak öğretir. Ve Arap Dili medya endüstrisiyle birlikte hızlı gelişmeleri ifade etme gücünü göstemekte ve çağdaş yaşamla ilgisinde şüphe duyan iddiaların oluşturduğu duvarı yıkarak bütünleşmektedir.

Ancak Arap Dili’nin medyadaki işlevi farklı aşamalardan geçmiştir. Araştırmamız Arapça ile medya arasındaki diyalektik ilişkiyi iki yönden incelemektedir. Birincisi olumlu yönlerle ilgilenirken ikincisi olumsuzlara odaklanmaktadır. Araştırma bu ilişkinin geliştirilmesi ve gelecekteki rotasının düzeltilmesi için bir takım öneriler sunmaktadır.

 Anahtar Kelimeler:

 Arap Dili, Medya Endüstrisi, Arap Medyası, Lehçeler, Lingüistik Melezleşme

Dr. Karim Elbaciti, Siyaset ve Vaaz - Hâricîler ile Emevîler Arasındaki Hutbelere Diyalektik Yaklaşım - İdeoloji ile Söz-Eylem Zıtlığı Arasında Ethos ………………….197-231

Özet:

Vaaz dinin harekete geçirdiği ve onun etrafında dönen insani bir faaliyettir. Hatırlatma veya korkutma olmak üzere iki hedefi vardır. Böyle olması onun sadece ıslah etmekle ilgilendiği anlamına gelmez. Çünkü vaaz ideolojiye bürünüp siyaset ile karışabilir. Bu durumda başka hedeflerin peşinde olan bir araca dönüşebilir.

Bu makalede, Hâricîler ile  el-Haccâc bin Yusuf es-Sekkafî’nin şahsındaki bazı Benî Ümeyye yöneticileri arasındaki hutbelerde, vaaz hitabıyla siyasetin birbirine girme derecelerini incelemeyi hedefledik. Amacımız vaazın siyasi hitaptaki işlevini ve rolünü anlamaktır. Bunun için Aristo’nun Etos, Patos ve Logos sırasıyla temel bileşenleri içeren Retorik’inde temellendirdiği kadim belağattan yardım aldık. Retorikin ilk bileşeni olan Etos ile sınırlı kaldık. Hatipin ideolojik kanaat ile söz-eylem zıtlığı arasında Etos ekseninde kendisi veya toplumu hakkında inşa ettiği imgenin niteliğini gözlemlerken ikinci bileşenden faydalandık. Başka bir taraftan da bu hitaplardan bazılarının birbiriyle çelişmelerini gözlemledik. Vaazın siyasi hitapta yasallaştırma ve tezkiye etmek amacıyla kullanıldığı ve çoğu zaman kendi rotasının dışına çıkıp işlevinin yetersizleştiği sonucuna ulaştık.

Anahtar Kelimeler:

 Vaaz, Siyaset, Etos, Patos, Tartışma.

Dr. Awad Al-Hayawi, Kılıçların Sonu Kasidesinde İlk Şokun Yankıları ……………………….233-270

Özet:

Araştırma şair Suâd es-Sabbâh’ın kendisinin ve ülkesi Kuveyt’in başına gelen en büyük trajedinin ortasında kocasına ağıt olarak yazdığı  “Kılıçların Sonu” kasidesindeki ilk şokunun yankılarını inceliyor. Araştırmanın hedefi kasidenin psikolojik havasından hareketle ve psikolojik yönteme dayanarak bu ağıttaki kadınlık psikolojisini ve şairin yaşadığı çifte kayıpla (kocasının ve ülkesinin kaybı) ilişkisini anlamaktır. Bunu yaparken kayıpla ilgili semboller ( kartal, aslan, dağ, kılıç, çadır, sahil, zırh, kabile, deniz, gölgelik ve Kuveyt) takip edilmiştir. Tecrübenin özelliği ve edebi hatıra arasında bir yönden şairin ağıt yakılanla ilişkisini ve onun şair üzerindeki psikolojik yansılamalarını açığa çıkaran ve bir yönden de ona doğru yönelmesini açıklayan bir okuma yapılmıştır. Şairin büyüğü vatanının medeni unsurlarını ve insan kaynaklarını hedef alan küçüğü ise rahmetli kocasını hedef alan iki trajedi arasında çifte yas halindeyken ortaya çıkan kişilik özelliklerine atıfta bulunulmuştur. Bu durum bizi yalnız toplumsal ego ile doymuş bireysel egoyla zıtlaştırıcı değil bütünleştiren bir yüzleşmeye götürmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Suâd es-Sabbâh, Şokun Yankıları, Kılıçlar, psikolojik , kayb etmek.